دکتر عبده‌زاده: قیمتگذاری علی‌الراس دارو هم جزو گزینه‌هاست
“دیدار با شخص رئیس‌جمهور و قیمتگذاری علی‌الراس داروها توسط سندیکا به‌عنوان گزینه‌های بعدی پیش روی صنایع داروسازی برای ادامه بقای این صنعت در کشور مطرح است.”
دکتر محمد عبده‌زاده، رئیس هیات مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، در نشست بررسی مشکلات صنعت داروسازی که با هدف بررسی مسائل و مشکلات صنعت داروسازی کشور برگزار شد، عنوان کرد: وضعیت موجود صنعت داروسازی کشور و وضعیت تورم حاکم بر آن جدا از مسائل حاکم بر جامعه و سایر صنایع کشور نیست و چه بسا که به دلیل فعالیت تخصصی این حوزه و شرایط تولید سخت‌تر، این موضوع در صنایع دارویی حتی دشوارتر از سایر بخش‌ها هم هست.
همه هزینه‌های تولید افزایش یافته‌اند
دکتر عبده‌زاده با اشاره به وضعیت اقتصادی صنایع داروسازی کشور یادآور شد: موضوع افزایش 57 درصدی حقوق و دستمزد، مالیات بر ارزش افزوده 9 درصدی بر پایه ارز نیمایی در حالی‌که کالاهای اساسی یک درصد است، افزایش 30 درصدی قیمت حمل و نقل، بالا رفتن 40-50 درصدی بهای مواد جانبی و بسته‌بندی، افزایش حامل‌های انرژی و گاز و سایر هزینه‌هایی که امروز همه از آن اطلاع دارند، صنعت داروسازی را در شرایط بسیار سختی قرار داده است.
وی درباره موضوع مالیات بر ارزش افزوده در صنعت داروسازی کشور گفت: اگرچه مالیات ارزش افزوده به پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت در مورد کالاهای اساسی، از 9 درصد به یک درصد کاهش یافت ولی هنوز این اتفاق برای کالای استراتژیکی مثل دارو نیفتاده است. ضمن اینکه این 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده که سال گذشته بر مبنای ارز 4200 تومانی محاسبه می‌شد، امسال بر مبنای ارز نیمایی مورد محاسبه قرار می‌گیرد و مشکلات را در این حوزه مضاعف کرده است.
رئیس هیات‌مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران تاثیرات تغییرات منشاء ارزی را محدود به موضوع مالیات بر ارزش افزوده ندانست و تاکید کرد: این موضوع در مورد شرایط اظهار در سامانه تی‌تک و تعرفه 2 در هزار آن نیز صدق می‌کند. با تغییرات ایجاد شده در منشاء ارزی امسال این میزان بر اساس دلار 26500 تومانی محاسبه می‌شود یعنی کالایی که ترخیص آن در تی‌تک تا سال گذشته 200 تا 300 هزار تومان بود، امروز بیش از 2 میلیون تومان در این سامانه هزینه در بر دارد؛ سامانه‌ای که درحال‌حاضر شرکت‌ها برای ریلیز هر سری ساخت از محصولات خود در آن هم، باید هزینه ریلیز را به حساب سازمان غذا و دارو واریز کنند. اما پرسش اینجاست که این چه حمایتی از تولید است که هریک از سازمان‌های دولتی با ابلاغ دستورالعمل، به دنبال افزایش درآمد خود از جیب صنعت باشند؟! و به نظر می‌رسد که این موضوع حتی جای ورود سازمان بازرسی کل کشور را برای بررسی دارد.
نمی‌توان قیمت دارو را سرکوب کرد
دکتر عبده‌زاده درباره افزایش همه هزینه‌های موثر بر بهای تمام شده دارو و در عین حال دستوری و پایین نگه‌داشته شدن قیمت نهایی دارو در کشور تاکید کرد: این درست نیست که در یک سوی این معادله همه قیمت‌ها از بهای مواد جانبی تا بسته‌بندی و پکیجینگ آزاد و رها باشد و در مقابل قیمت دارو همچنان دستوری و سرکوب‌شده باقی بماند؛ و این وضعیتی است که در مورد بهای تمام شده ما هر روز در صنعت دارو با آن مواجه هستیم. در مورد تغییر قیمت مواد اولیه ذکر همین نکته کافی است که ما سال گذشته دکستروزآنهیدروز را 17 هزار تومان به ازای هر کیلوگرم خریداری می‌کردیم اما فاکتور امروز آن به کیلویی 60 هزار تومان رسیده است و این یعنی افزایش بیش از 300 درصدی قیمت. کارخانه شربت‌ساز با بهای رو به افزایش مواد اولیه و قیمت‌های غیرمنطقی فعلی، چگونه می‌تواند به تولید بپردازد. ضمن اینکه این سبک از قیمتگذاری حتی اگر همین امروز قیمت جدید را برای تمام داروها تعیین کند، ناکارآمد است زیرا با این روند افزایش نرخ ارز و با وجود این تورم، باز هم در مدت کوتاهی نیاز به تعیین قیمت جدید خواهد بود.
بیمه نباید معطل بودجه باشد
وی در ادامه گفت: در حال حاضر دولت پول کافی ندارد تا بودجه مورد نیاز سازمان‌های بیمه‌گر را تامین کند و دلیل اصلی تاخیرهای انجام شده در اصلاح قیمت دارو همین کسری بودجه دولت است. برای جبران کسری بودجه دولت در لایحه بودجه 1401 هرآنچه می‌توانسته از ارزش افزوده تا سود بازرگانی را از صنعت دریافت کرده است. 57 درصد افزایش حقوق یعنی افزایش 57 درصدی اندوخته سازمان بیمه تامین اجتماعی؛ پس سازمان بیمه تامین اجتماعی به دلیل افزایش درآمد ناشی از افزایش حقوق و دستمزد نباید منتظر بودجه دولت باشد؛ در این زمینه انتشار صورت‌های مالی سودآور بیمه سلامت نیز به معنی عدم پوشش دارویی بیماران است.
این سازمان‌ها نباید منتظر دولت بمانند و باید داروها را تحت پوشش خود درآورند و پرداخت از جیب مردم را کم کنند، اما آیا این کار را انجام می‌دهند؟! و آیا ارگانی بابت این کم‌کاری از این سازمان‌ها پاسخ می‌خواهد؟! این در حالی است که صنعت داروی کشور باید در برابر همه این موضوعات پاسخگو باشد؛ گردن خم کند و هر روز بابت افزایش هزینه‌های مستند قید شده در فاکتور، از این اتاق به آن اتاق برود تا شاید دست‌اندرکاران این موضوع را بررسی کرده و در قیمت نهایی کالا محاسبه کنند. در نهایت اینکه سازمان برنامه و بودجه و سازمان‌های بیمه‌گر باید جوابگوی بیماران، صنعت و سازمان‌های نظارتی به‌خاطر عدم انجام تکالیف قانونی باشند.
وزارت بهداشت در قیمتگذاری منفعل است
دکتر عبده‌زاده درباه نقش وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو در رفع مشکلات اقتصادی صنایع داروسازی کشور نیز بیان کرد: وزارت بهداشت در بحث قیمتگذاری بسیار منفعل شده است. سازمان غذا و دارو به دلیل فشاری که سال گذشته برای تغییر منشاء ارزی داروهای OTC و افزایش قیمت این اقلام متحمل شد، امسال یا قیمتی را بررسی نمی‌کند و یا اگر بررسی کند، اعلام نمی‌کند؛ هروقت هم فعالان صنعت دارو در این باره اعتراض می‌کنند سازمان غذا و دارو یک سازمان بیرونی را مقصر می‌دانند.
وی در این زمینه افزود: شما در هیچ جای دنیا سازمانی مثل سازمان غذا و دارو را نخواهید یافت که تمام امورات یک صنعت مثل صنعت دارو در آن متمرکز شده باشد و در عین حال هم خود سازمان و هم ارباب رجوع از این وضعیت انجام امور ناراضی باشند؛ چگونه است که درخواست یک پلتفرم اینترنتی به سرعت از طرف وزارت بهداشت به هیات دولت رفته و رای آن نیز به سرعت ابلاغ می‌شود ولی ما 6 ماه است که ما در صنعت دارو به هر دری می‌زنیم تا این وضعیت بهبود یابد اما هنوز هیچ مصوبه‌ای از هیات دولت در این خصوص بیرون نیامده که حتی بگوید «ارزیابی شما اشتباه بوده است».
وزارت صمت خود را متولی صنعت دارو نمی‌داند
رئیس هیات‌مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران درباره نقش وزارت صنعت، معدن و تجارت در این حوزه نیز تصریح کرد: وزارت صنعت، معدن و تجارت خود را متولی صنعت دارو نمی‌داند و حتی اقدامی در خصوص کاهش مالیات بر ارزش افزوده دارو نمی‌کند تا افزایش قیمت دارو، مصرف‌کنندگان این کالا را کمتر تحت تاثیر قرار دهد. ما نزدیک به دو سال است که با ارسال تمام مستندات، از سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان خواسته‌ایم تا بهای تمام شده دارو را روزآمد کند اما هیچ پاسخی نسبت به این درخواست نشنیده‌ایم.
بین سازمان‌ها پاسکاری می‌شویم
دکتر عبده‌زاده تاکید کرد: در مجموع با اینکه در حرف، همه ارگان‌ها حق را به صنایع داروسازی و نظرات کارشناسی سندیکا می‌دهند اما در عمل هیچ اتفاق مثبتی در این زمینه رخ نداده است و مدام در حال پاسکاری بین سازمان‌ها و از دست دادن زمان هستیم؛ در صورتی که این کار می‌تواند از طریق مسیر اصلی آن یعنی پاسخگو کردن بیمه‌ها به راحتی پیگیری شود.
ورشکستگی صنعت دارو نزدیک است
رئیس هیات‌مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران در ادامه با تاکید بر لزوم منطقی‌سازی قیمت دارو و حمایت از این صنعت استراتژیک یادآور شد: ما باید از این موضوع آگاه باشیم که صنعت داروسازی متاثر از تورم است نه متولی آن؛ اصرار بر تثبیت قیمت دارو، نتیجه‌ای جز ورشکستگی صنعت داروسازی را در پی نخواهد داشت زیرا هیچ صنعتی نمی‌تواند به این شکل دوام بیاورد. بنابراین قیمت دارو باید از طریق افزایش پوشش بیمه‌ها، واقعی شود تا مردم دچار آسیب نشوند.
ما اگر بخواهیم از مردم در حوزه دارو حمایت کنیم، راهی جز حمایت از صنعت دارو نخواهیم داشت و برای اینکه از صنعت حمایت کنیم باید قیمت‌گذاری‌ها را بر اساس قیمت تمام شده اصلاح کنیم و بیمه‌ها را برای افزایش پوشش بیمه و مدیریت پرداخت از جیب مردم تقویت کنیم.
باید به گزینه های جدید بیندیشیم
دکتر عبده‌زاده در بخش پایانی صحبت‌های خود در نشست بررسی مشکلات صنعت داروسازی که با حضور اصحاب رسانه برگزار می‌شد، گفت: با توجه به اینکه ما تا امروز و با وجود تمام تلاش‌های انجام شده و مکاتبات و جلسات مختلف برگزار شده با نمایندگان ارگان های مختلف در این زمینه به هیچ نتیجه مطلوبی نرسیده‌ایم و به همین دلیل باید به دنبال راه حل جدیدی برای حفظ موجود یت صنعت داروسازی و جلوگیری از بروز بحران در این حوزه باشیم. اولین پیشنهاد ما در این زمینه، دیدار و گفت‌وگوی مستقیم با رئیس جمهور است تا مشکلات خود را مستقیما و بدون واسطه به اطلاع وی برسانیم. یکی دیگر از پیشنهادات ما نیز این است که برای جلوگیری از تعطیلی خطوط تولید دارو در کشور، اگر وزارت بهداشت طی روزهای آینده تصمیم مناسبی درباره اصلاح و منطقی‌سازی قیمت دارو نگرفت، با حفظ آیین‌نامه و ضوابط قیمت، همراه با صاحبان صنعت دارو به‌صورت علی‌الراس کمیته‌ای را در سندیکا تشکیل دهیم و پس از قیمتگذاری گروه‌های دارویی، آن را اعلام کنیم و از نمایندگان ارگان‌های نظارتی نیز دعوت می‌کنیم تا در این کمیته حضور داشته باشند. شاید به این شکل بتوان صنعت داروسازی کشور را از نابودی نجات داد.//