دکتر فرزاد کبارفر، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و عضو کمیته پزشکی ستاد ملی مبارزه با دوپینگ، در دومین روز از ششمین همایش مکمل­های غذایی و رژیمی سخنرانی تحت عنوان «نحوه کنترل کیفی مکمل­های ورزشی» داشت.

دکتر فرزاد کبارفر، با بیان اینکه عمده ترکیباتی که در مکمل­ها وجود دارد آنابولیک­ها هستند و می­توانند روی لیبل –اسامی­شان- درج شود و یا نشود؛ گفت: این یکی از موضوعاتی است که موجب مثبت شدن تست دوپینگ ورزشکاران می‌شود اما همچنین می­تواند دستاویزی برای آن دسته از ورزشکارانی باشد که خطایی به عمد کرده­اند، تست دوپینگشان مثبت شده و می­خواهند این اقدامشان را گردن مکمل بیاندازند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با بیان اینکه گاهی بر روی شناسنامه مکمل نشانی از ماده ممنوعه نبوده اما مکمل­ها آلوده هستند؛ عنوان داشت: یکی از مشکلات اساسی، درج نشدن ترکیبات موجود در مکمل است که می‌تواند ورزشکاران را دوپینگی کند. ورزشکاری که روی بسته مکمل نام 200 ترکیب مجاز را می­خواند اما از دویست و یکمین که نام آن روی لیبل نیامده بی‌خبر است و همین عامل موجب دوپینگی شدن او می­شود.

دوز مصرفی می‌تواند ورزشکار را دوپینگی کند

عضو کمیته پزشکی ستاد ملی مبارزه با دوپینگ، میزان دوز مصرفی یک مکمل را از دیگر عواملی دانست که می­تواند یک فرد را دوپینگی کند. وی توضیح داد: برخی ورزشکاران به میزانی از یک مکمل استفاده می­کنند که دوز مصرفی باعث دوپینگی شدنشان می­شود و نه مکملی که استفاده کرده­اند. همچنین ترکیبات گسترده مورد استفاده در مکمل هم باعث شده تا سازمان جهانی مبارزه با دوپینگ در این قضیه ورود نکند­؛ چراکه هر روز یک‌سری ترکیبات جدید به مکمل­ها اضافه می­شود و نمی­تواند همه را تحت کنترل خود داشته باشد.

دکتر فرزاد کبارفر، همچنین به مکمل­هایی اشاره کرد که در کارگاه­های زیرزمینی ساخته می_‌شوند و در بسته­بندی­­های کاملا مشابه نمونه اصل قرار می­گیرند و شناختشان مشکل است اما می­توان با بررسی شناسنامه آن‌ها به اصل یا غیراصل بودنشان پی­برد.

وی همچنین به ساز و کار مکمل­هایی اشاره کرد که ترکیبات ممنوعه دارند و تنها زمانی مشخص می­شود که فرد مصرف کرده باشد و مورد تست دوپینگ قرار بگیرد. این ترکیبات در آزمایشگاه که مورد بررسی قرار می­گیرند، عامل ممنوعه را نشان نمی­دهند.

تغییر اسم ترکیبات ممنوعه

دکتر کبارفر از آلودگی و تست مثبت دوپینگ سه ورزشکار با مکمل­هایی که سیبوترامین داشته­اند، خبر داد و اضافه کرد: سیبوترامین که برای ضد چاقی استفاده می­شود، یکی از ترکیباتی است که ممنوعه است چراکه موجب هیجان‌زدگی ورزشکار و تغییر عملکردش می­شود.

عضو کمیته پزشکی ستاد ملی مبارزه با دوپینگ،تغییر اسم ترکیبات ممنوعه روی لیبل را یکی دیگر از شگردهای برخی شرکت­های ساخت مکمل (غیرقانونی) برشمرد که با به اشتباه انداختن ورزشکار باعث مثبت شدن تست دوپینگ او می­شوند.

وی اضافه کرد: اینکه انتظار داشته باشیم یک ورزشکار بتواند اسامی را باهم تطبیق دهد انتظار بی‌جایی است و تنها یک شیمیست در یک آزمایشگاه تخصصی است که می­تواند چنین مواردی را تشخیص بدهد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به ترکیباتی هم اشاره کرد که به تازگی تهیه شده­اند و نه تنها سلامت فرد را به خطر می‌اندازند که رقابت را از حالت عادلانه خارج می‌کنند.

کافئین در لیست مانیتورینگ

دکتر کبارفر گفت: ترکیبات افزایش انرژی مثل کافئین، جزء لیست ممنوعه نیستند اما در لیست مانیتورینگ قرار دارند و اگر از یک حدی بالاتر باشند، دوپینگ به حساب می­آیند. حتی دیده شده برخی افراد پودر خالص کافئین را استفاده می­کنند که یک قاشق چای‌خوری از آن معادل 28 فنجان قهوه است و اثری چون نوشابه­های انرژی زا دارد و موجب اثرات شدید قلبی و عروقی در فرد می­شود؛ حتی اگر سابقه بیماری داشته باشند؛ می­تواند مرگ خاموش را برای فرد رقم بزند.

ورزشکار مسئول همه اتفاق­ها است

عضو کمیته پزشکی ستاد ملی مبارزه با دوپینگ، با بیان اینکه کارخانه‌ها موظف هستند، ترکیبات و مواد تشکیل‌دهنده مکمل­هایی را که روی لیبل می­آورند، اثبات کنند؛ گفت: این موضوع در حالیست که آن‌ها وضیفه­ای ندارند تا برای سازمان نظارتی اثبات کنند، مواد ممنوعه در مکمل ندارند و این موضوع در حال حاضر اختیاری است و توسط آزمایشگاه کنترل دوپینگ، انجام می­گیرد.

وی در پایان ضمن طرح این سوال که "راه حل ریگولیشن و تنظیم چیست؟" گفت: پاسخ می­تواند ماًیوس کننده باشد چراکه راه حل صد در صدی وجود ندارد و ورزشکار مسئول همه اتفاق­هایی است که برای­اش رخ می­دهد و می­تواند تست دوپینگ او را مثبت کند.