ارز عمان، راهی برای گذر از شرایط سخت کنونی انتقال ارز عمان هزینه کمتری دارد
به گزارش روابط عمومی سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران دکتر خیرآبادی در آغاز این نشست با بیان این موضوع که در چند ماه گذشته روند تخصیص ارز دارو و تخصیص ارز نیمایی با چالش مواجه شده و نتایج آن در سطح جامعه و عرضه دارو در داروخانه ها قابل مشاهده است، درباره مشکلات ارزی شرکت‌های داروسازی گفت: «برای بازگشت ارز صادرات دارو، جلساتی با آقای کریمی در بانک مرکزی داشتیم و یک فرصت ۴۵ روزه برای بازگرداندن ارز صادرات شرکت‌های دارویی گرفتیم. امیدواریم شرکت‌ها بتوانند ۷۰ درصد ارز را برگردانند و از فهرست سیاه بانک مرکزی خارج شوند، چون بانک مرکزی قبول می‌کند که برخی شرکت‌ها تعهدات ارزی را به‌صورت ریالی در افغانستان و عراق پرداخت کنند.»
او در این جلسه افزود: «اگر شرکت‌ها مبالغ ارز خود و کشور مقصد را به ما اعلام کنند با مسئولان و کارشناسان بانک مرکزی مذاکره خواهیم کرد و نماینده این بانک در سندیکا حاضر خواهد شد تا به مشکلات شرکت‌ها رسیدگی کنیم. از شرکت‌هایی که در بازگشت ارز صادرات مشکل دارند، می‌خواهیم که نامه فوری به سندیکا بزنند تا ما بتوانیم در آینده با اطلاعات کامل موضوع را با نماینده بانک مرکزی بررسی و رسیدگی کنیم.»
دکتر خیرآبادی با بیان این نکته‌که سال ۱۳۹۸ یک میلیارد و ۸۶۰ میلیون دلار به دارو تخصیص یافته است، گفت: «۲۰۰ تا ۲۱۰ میلیون دلار از ارز تخصیص دارو به دلیل عدم گشایش‌ها و تامین نشدن ریال سوخت شده که عدد قابل توجهی است و درخواست داریم در تخصیص‌ها و تغییر فیش‌ها شرکت‌های داروسازی به روز باشند. همچنین از مدیران عامل می‌خواهیم جلساتی را به صورت ماهانه با معاونان ارزی بانک‌ها داشته باشند. از مدتی پیش کانال ارز ریال عمان برای شرکت‌های داروسازی باز شده است اما چندین شرکت نتوانسته‌اند فیش دریافت کنند که شاید این چالش ناشی از اطلاع‌رسانی نادرست بانک‌های عامل به شعب باشد. بنابراین لازم است شرکت‌ها با معاونان ارزی بانک‌های مختلف تعامل برقرار کنند و فعال‌تر باشند.»
دکتر خیرآبادی ربال عمان را با ارزهای متداول جامعه متفاوت دانست و توضیح داد: «شرکت‌ها ارزهایی مانند یورو یا درهم امارات را خریداری می‌کنند و ریال در بانک عامل پرداخت می‌شود و در نهایت بانک مرکزی اعلام می‌کند که ارز تخصیص پیدا کرده است. بانک عامل یا مستقیم برای تبادل ارز اقدام می‌کند یا صرافی باید اقدام به انتقال ارز کند، بابد توجه داشت که صرافی نرخی برای انتقال دارد که متغیر است و مدیران عامل برای این درصد انتقال باید با معاونان ارزی مذاکره کنند چون دارو به ویژه در شرایط اضطرار یا دورانی مانند شیوع کرونا بسیار حیاتی است و احتمال کاهش این درصدهای انتقال وجود دارد. با وجود همکاری معاونان ارزی موارد زیادی از کاهش نرخ انتقال گزارش شده است.»
او درباره نحوه دریافت و تخصیص ارز عمان گفت: «بانک مرکزی فهرست تخصیص ارز را تایید و به بانک‌های عامل ابلاغ می‌کند، شرکت‌های داروسازی باید با یکی از شرکت‌های ذینفع قرارداد ببندند، بسیاری از بانک‌های عامل تعهدنامه را قبول دارند اما برخی قبول ندارند و اعلام کرده‌اند باید شرکت در پرفروم هم اعلام شود. در نهایت بانک مرکزی ایران به‌طور مستقیم به بانک مرکزی عمان اعلام می‌کند و براساس تفاهم صورت‌گرفته پول به کشور خارجی پرداخت می‌شود. مقرر شده است ظرف یک هفته از اعلام بانک مرکزی ایران به عمان، ارز بر مبنای قرارداد بسته شده به شرکت مد نظر تحویل داده شود.»
عضو هیات مدیره سندیکا درباره روش محاسبه و پرداخت ارز گفت: «میزان یورو در ۰.۴۵۱۶ تا ۰.۴۵۲۴ ضرب می‌شود و ریال مورد نظر در عمان به‌دست می‌آید، این میزان از منابع ارزی بانک مرکزی ایران در عمان برداشت می‌شود و بانک مرکزی عمان ارز مد نظر (مثلا یورو) شرکت داروسازی ایران را در اختیار شرکت ذینفع قرار می‌دهد. اگر ارزی چند بار تبدیل شده باشد باید ارز اولیه تبدیل به ریال عمان شود و بانک عمان با توجه به نیاز شرکت ایرانی ارز مدنظر مانند یورو را منتقل می‌کند.»
او ارز عمان را در شرایط فعلی برای کشور مهم دانست و افزود: «ما برای گذر از شرایط ارزی کنونی به ارز عمان نیاز داریم و تا ۲ ماه این کانال به شرکت‌های داروسازی کمک خواهد کرد. در شرایطی که تنها ریال و دینار عمان و مقدار کمی یورو هالک اختصاص پیدا می‌کند، ریال عمان می‌تواند کمک کننده باشد. وزارت صنعت عمان شرکت‌های ذینفع را تایید کرده است و این شرکت‌ها مورد تایید دولت عمان و ایران هستند. فهرست آن‌ها در اختیار تولیدکننده‌های دارو قرار خواهد گرفت. چند شرکت نیز آمادگی خود را برای انتقال ارز به سازمان غذا و دارو اعلام کرده‌اند.»
به گفته دکتر خیرآبادی ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف نشده است، هر چند ارز کمی با این نرخ تخصیص پیدا کرده است اما مطابق سیاست سازمان غذا و دارو ارز ۴۲۰۰ تومانی به شرکت‌های داروسازی تخصیص خواهد یافت. او درباره تخصیص ارز به واردکنندگان به جای تولیدکنندگان گفت: «بسیاری از شرکت‌های واردکننده با سیاست حداقل اسناد دارو را وارد می‌کنند اما بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده تا ارز تامین نشود مواد اولیه را وارد نمی‌کنند، در حالی که شرکت‌های واردکننده دارو را وارد می کنند و حتی ۴ ماه پس از فروش، ارز را دریافت می‌کنند. توصیه ما این است که شرکت‌های تولیدکننده منتظر تامین ارز نمانند، باید توجه داشت شرکت‌هایی که با حداقل اسناد درخواست ارز کرده‌اند در اولویت پرداخت ارز بانک مرکزی هستند، خصوصا که تا به حال موردی نداشتیم ارز با حداقل اسناد تخصیص پیدا نکند.»
دکتر خیرآبادی درمورد این مساله که برخی شرکت‌های خارج از فهرست اعلامی در عمان، ارز را با نرخ پایین‌تری منتقل می‌کنند، توضیح داد: شرکت‌های عمانی مانند صرافی‌ها عمل می‌کنند و شرکت‌های ایرانی باید فقط با شرکت‌های داخلی فهرست، قرارداد ببندند. سازمان غذا و دارو و سندیکا هیچ دخل و تصرفی در فهرست ندارند و این فهرست را دولت‌های جمهوری اسلامی ایران و عمان تایید کرده‌اند. اگر شرکتی در عمان با نرخ کمتری تمایل به همکاری داشته باشد به وزارت صنعت عمان در مسقط مراجعه کند و درخواست بدهد و تاییدیه بگیرد تا وارد فهرست شود.»
او در ادامه از آغاز مذاکرات جدی برای استفاده از دینار عراق خبر داد تا از میلیاردها دلار ایران در این کشور برای صنعت داروسازی استفاده شود. در همین راستا اقداماتی در حال انجام است تا درصد ارز تخصیصی دارو افزایش پیدا کند و پیش‌بینی شده است تا از ۵۰ میلیون دلار ارز در عمان برای صنعت داروسازی استفاده شود. شرکت‌ها می‌توانند منتظر ارز مورد نیاز بمانند تا بانک مرکزی آن‌را تخصیص دهد و اگر اضطراری وجود دارد می‌توانند با تبدیل ارز خود به ارز عمان اقدام کنند.
عضو هیات مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران به چالش‌های صادرات دارویی به سوریه، افغانستان و عراق اشاره۹ کرد و از شرکت‌ها خواست مشکلات خود در این زمینه را با سندیکا و سازمان غذا و دارو در میان بگذرانند تا موضوع پیگیری شود.
دکتر خیرآبادی درباره تقاوت‌های ارز نیمایی دارو گفت: شرکت‌ها می‌توانند بانک عامل و نوع ارز خود را در ارز نیمایی تغییر دهند البته باید توجه داشت نرخ ارز نیمایی در بانک‌ها متفاوت است و شرکت‌ها باید به این تفاوت نرخ توجه کنند و با صرافی چند بانک در ارتباط باشند تا ارز را با قیمت مناسب بخرند.»
در تخصیص ارز ترجیحی، تاریخ ثبت ملاک نیست
روح الله عبدالعلی‌زاده کارشناس ارز سازمان غذا و دارو نفر بعدی بود که در نشست زنده اینستاگرامی صحبت کرد و درباره چالش‌های ارز دارو گفت: «شرایط به نحوی است که همه باید در تامین دارو به یکدیگر کمک کنیم، بخشی از تامین دارو به تخصیص ارز برمی‌گردد و اخیرا کانال جدید ارزی در عمان راه‌اندازی شده است. برای استفاده از ارز عمان بانک مرکزی فهرستی در اختیار ما قرار داده است و ۲۵ شرکت اعلام امادگی کرده‌اند تا در حوزه دارو فعالیت کنند که معرفی خواهند شد.»
عبدالعلی‌زاده درباره روند دریافت ارز تخصیصی نکاتی را متذکر شد: «شرکت‌ها قبل از این‌که برای تخصیص ارز درخواست بدهند با بانک خود چک کنند چون شرکت‌های بسیاری پس از درخواست ارز و تخصیص آن، ارز را می‌خرند اما در حواله بانکی دچار چالش می‌شوند یا ذینفع این ارز را دریافت نمی‌کندکه در نهایت این فرآیند منجر به سوخت شدن سهمیه یک شرکت دیگر می‌شود و منابع ارزی به هدر می‌رود.»
او درباره این‌که چرا در سامانه بانک مرکزی ارز برخی شرکت‌ها نیمایی شده است، گفت: «از ۲۰ تیرماه مشکلی داشتیم که سامانه بانک مرکزی اعلام می‌کرد ارز تخصیصی شرکت به جای دولتی، نیمایی است و با پیگیری دکتر شانه‌ساز این مشکل برطرف شد و اولویت داروها به همان ارز دولتی بازگشت. ما برای ارز دولتی سقف تخصیص نداریم و ارز براساس فهرست ارسالی سازمان غذا و دارو تخصیص می‌یابد، همچنین در تخصیص ارز نیمایی فیش‌ها براساس تاریخ اولویت‌بندی می‌شوند ولی در تخصیص ارز ترجیحی تاریخ ملاک نیست. حتی اگر سفارش ثبت شود تا وقتی فیش گذاشته نشود، ارز تخصیص پیدا نمی‌کند و گاهی می‌بینیم کد کارگزاری اشتباه اعلام شده است که این باعث می شود ارز تخصیص پیدا نکند و درخواست عودت داده می‌شود.»
عبدالعلی‌زاده در ادامه تاکید کرد: «بانک مرکزی و سازمان غذا و دارو برای تامین ارز تلاش می‌کنند و پیشنهاد می‌دهیم شرکت‌ها روی منابع ارزی موجود کار کنند تا از این دوره عبور نماییم. هنر شرکت‌های داروسازی این است که بتوانند با ارزهای کنونی نیاز دارویی کشور را تامین کنند. ما فهرست شرکت‌ها را در سه مرحله ۱۲۲۹، ۶۲ و ۸۲ موردی به بانک مرکزی فرستاده‌ایم تا تعرفه‌ها به ارز دولتی بازگردد. اگر شرکتی مشمول ارز دولتی بوده اما ارز آن نیمایی شده است، موضوع را به سازمان غذا و دارو اعلام کند تا رسیدگی شود.»
کارشناس ارز سازمان غذا و دارو خردادماه را زمان برای آخرین سهمیه تخصیصی ارز عنوان و اضافه کرد به محض تامین ارز اطلاع‌رسانی می‌شود تا شرکت‌ها اقدامات لازم را انجام دهند. به گفته او تخصیص ارز با توجه به ثبت سفارش شرکت‌ها صورت می‌گیرد، بانک مرکزی حواله صادر می‌کند و در نهایت بانک مرکزی ایران به بانک مرکزی عمان حواله می‌زند که فعلا همکاری ایران و عمان با شرکت‌های خاصی صورت می‌گیرد.
روح الله عبدالعلی‌زاده در پایان گفت: «هنوز فهرست جدید منابع ارزی بانک مرکزی اعلام نشده است که به محض اعلام، اطلاع‌رسانی خواهد شد. بنابر اعلام بانک مرکزی در بین شرکت‌هایی که ارز نیمایی نیاز دارند، شرکت‌های دارو و تجهیزات پزشکی در اولویت تامین هستند. مقرر شده است تا صدور حواله ارز عمان به سرعت انجام شود ولی از طرف دیگر صف دریافت این ارز عمان کم است و به همین دلیل تخصیص آن با سرعت بیشتری انجام می‌شود.»