Page 44 - آذر و دی 1397

یملع نمجنا سییر ،یمثیم اشاپ یلع
:ناریا یعامتجا یکشزپ
یریگشیپ هاگیاج

تملاس ماظن رد

تسین گنررپ

سپ اما یزادنا هار زاریش هاگشناد رد هاجنپ ههد رد راب نیلوا »یعامتجا یکشزپ« هتشر :داژن یردص هرهز
،نامرد و تشادهب هکبش یزادنا هار اب و بلاقنا زا سپ .دش فقوتم 1357 لاس ،رایتسد شریذپ هرود دنچ زا
،یتشادهب زکارم و تملاس یاه همانرب تیریدم یارب یناصصختم هک دندرک داهنشیپ همانرب نیا نلاوئسم
زا لاس 30 زا شیب تشذگ اب .دش هتفرگ رس زا هتشر نیا رد وجشناد شریذپ ،بیترت نیدب و دنوش تیبرت
روشک رد ار دوخ یلصا هاگیاج نآ ناگتخومآ شناد و هتشر نیا زونه »یعامتجا یکشزپ« یرگنزاب و یزادنا هار
نمجنا سییر- »یمثیم اشاپ یلع« رتکد اب »یعامتجا یکشزپ« هرگنک نیمود یرازگرب هناتسآ رد .دنا هتفاین
لیلاد ،هتشر نیا تیمها هرابرد - »یعامتجا یکشزپ« هرگنک نیمود سییر و ناریا یعامتجا یکشزپ یملع
.میدرک وگتفگ ،هرگنک نیمود یاهروحم و نآ ندنام روجحم

،هعماج ملاس رهاظ هب دارفا رد اه یرامیب زورب زا یریگشیپ ،اه نآ هفیظو ؟تسیچ یعامتجا یکشزپ زا امش فیرعت
زا یریگشیپ ،لاح نیع رد .تساه نآ یاه هداوناخ و نارامیب ناهارمه بط لثم یرگید یاه مان اب ایند رد »یعامتجا یکشزپ« یصصخت هتشر
زا .تسا دارفا نیمه راک زا یشخب زین رامیب دارفا رد یرامیب تفرشیپ (Community Medicine, Preventive یمومع تملاس و یریگشیپ
نیودت و هیهت دنناوت یم »یعامتجا یکشزپ« هزوح ناصصختم رگید یوس زا یکی و دوش یم هتخانش زین Medicine and Public Health)
یا هنیزه یاه تسایس ذاختا و نیودت روظنم هب مزلا تادنتسم و دهاوش رامش هب نآ ءاقترا و هعماج تملاس ظفح رد یدیلک و یصصخت یاه هتشر
.دنریگب هدهعرب ار تملاس اب طبترم فلتخم یاه هزوح رد شخبرثا هتشر نیا ناگتخومآ شناد هفیظو ،مییوگب میناوت یم هلمج کی رد .دور یم
،عماوج یـمامت رد هـک مـینک هـجوت مـهم تـیعقاو نـیا هـب تـسا مزلا درف یتملاس اب ریاغم هک تسا یزیچ ره زورب زا یریگشیپ تهج رد شلات
دـناوت یم رـثکادح تملاـس ماـظن رد هدـش هـئارا یـنامرد یاـه تبقارم و اه یرامیب زورب زا یریگشیپ ،یعامتجا یکشزپ یلصا دیکات و فده .دشاب
یمین .دـنک لرتنک ار هـعماج تملاـس رـب راذـگریثأت لـماوع مراـهچ کـی هتشر نیا لاح نیع رد .تسا هعماج دارفا رد یتملاس بولطمان یاهدادخر
هک دنتـسه تملاـس یـعامتجا هدـننک نییعت لـماوع ءزـج ،دراوـم نـیا زا هک ار یسایس و یطیحم تسیز ،یداصتقا ،یعامتجا یاهدرکیور یمامت
رد اـه نآ تـیریدم یارـب »یـعامتجا یکـشزپ« هتـشر ناگـتخومآ شناد راذگریثأت نادنورهش یتملاس رب میقتسمریغ و میقتسم روط هب تسا نکمم
تـیلاعف هـصرع نـیاربانب .دـنزومآ یم ار مزلا یاـه تراهم ،تملاـس هزوـح نادنورهش تملاس ءاقترا ،دهاوخب هک یا هعماج ره .دوش یم لماش ،دنشاب
یلیخ هـعماج تملاـس ءاـقترا یاتـسار رد ناـصصختم نـیا یراذـگریثات و »یعامتجا یکشزپ« ناصصختم شناد هب ،دهد رارق دوخ هحولرس ار
یاه تـسایس هئارا اـت یدرـف هناریگـشیپ یاـه تبقارم زا و تـسا هدرتـسگ یریگشیپ لماش ییاهزوح ،تسا دنمزاین تدش هب اه هزوح یمامت رد
بط میهافم ناـمه عـقاو رد ،دوـش یم لماـش ار نلاک حطـس رد یتملاـس نیمأت ،یراذگ تسایس ،اه تیولوا نییعت ،حوطس یمامت رد اه یرامیب زا
.دـننک یم ناـیب ار یـمومع تملاـس و یریگـشیپ ،اه همانرب یارجا و یزاس هدایپ ،اه یژتارتسا باختنا ،عبانم تیریدم ،عبانم
هـمه و عـماج یـسررب ،یـصصخت هتـشر نـیا رد رـگید مـهم هـتکن یبایشزرا و شیاپ ،لیلحت ،یتملاس یاه تبقارم هئارا و تیریدم هوحن و
رد دوـجوم لئاـسم هب رـگن لک هاگـن ،رـگید ناـیب هـب و تاـعوضوم هـبناج .تامادقا زا کی ره
یاه تبقارم یاـه هنیزه نـیمأت رد لاـثم ناوـنع هب .تـسا تملاـس ماـظن
.دنتـسه یدیلک تاکن ءزج یا هـمیب شـشوپ و هنارای تـخادرپ ،یتملاـس و یریگشیپ بط لثم یدراوم »یعامتجا یکشزپ« هکنیا هب هجوتاب
دـیفم رایـسب مادـقا کـی ،ناراـمیب بـیج زا تـخادرپ شـهاک ،رـهاظ رد ای نیوانع نیب یصاخ توافت ایآ ،دوش یم لماش ار یمومع تملاس
اما ،دوـش یم بوـسحم نارامیب یارـب ناـمرد یاـه هنیزه راـب شـهاک رد ؟دراد دوجو اه هتشر نیا درکلمع
هـک دراد دوـجو اـه هنیزه تـیریدم رد یـمهم رایـسب تاکـن و فـیارظ ییاه هاگیاج رد »یعامتجا یکشزپ« هتشر ناگتخومآ شناد عقاو رد
شخب و هـمیب شـخب یاـه هنیزه راـب ناـنچ ،دوـشن هـتفرگ رـظن رد رـگا و فده .دنوش یم لوغشم تملاس ءاقترا و یریگشیپ یاه کینیلک لثم
42