گزارش تازه PharmaShots از ۲۰ داروی تجویزی برتر جهان در سال ۲۰۲۵ نشان میدهد که بازار جهانی داروهای تجویزی به ۱.۱۳ تریلیون دلار رسیده و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۰ با نرخ رشد سالانه ۳.۹۴٪ به ۱.۳۷ تریلیون دلار افزایش یابد. این رشد بهویژه در داروهای تخصصی و درمان بیماریهای متابولیک و خودایمنی مشهود است، در حالی که داروهای قدیمیتر با افت فروش مواجه شدهاند.
ده داروی پرفروش اول
- Keytruda (Pembrolizumab) – Merck & Co.
- درآمد: ۲۹.۴۸ میلیارد دلار
- کاربرد: انواع سرطانها از جمله ملانوما و سرطان ریه
- توضیح: با مسدود کردن مسیر PD-1/PD-L1، سیستم ایمنی را فعال میکند. رشد ۱۷.۸۷٪ نسبت به سال قبل.
- Ozempic/Wegovy/Rybelsus (Semaglutide) – Novo Nordisk
- درآمد: ۲۸.۱۸ میلیارد دلار
- کاربرد: دیابت نوع ۲ و مدیریت وزن
- توضیح: با فعالسازی گیرنده GLP-1، ترشح انسولین را افزایش داده و گلوکز خون را کنترل میکند. رشد ۳۰.۵۸٪.
- Eliquis (Apixaban) – BMS/Pfizer
- درآمد: ۲۰.۶۹ میلیارد دلار
- کاربرد: پیشگیری از ترومبوآمبولی و سکته در فیبریلاسیون دهلیزی
- توضیح: مهار مستقیم فاکتور Xa و جلوگیری از تشکیل لخته خون. رشد ۹.۱۸٪.
- Mounjaro/Zepbound (Tirzepatide) – Eli Lilly
- درآمد: ۱۶.۴۶ میلیارد دلار
- کاربرد: دیابت نوع ۲، مدیریت وزن و آپنه انسدادی خواب
- توضیح: فعال کردن گیرندههای GIP و GLP-1، کاهش اشتها و کند کردن تخلیه معده. رشد ۲۰۸.۸۱٪.
- Dupixent (Dupilumab) – Sanofi/Regeneron
- درآمد: ۱۴.۱۴ میلیارد دلار
- کاربرد: درماتیت آتوپیک، آسم، COPD و بیماریهای التهابی دیگر
- توضیح: مهار مسیرهای IL-4 و IL-13 و کاهش التهاب سیستمیک. رشد ۲۲.۱٪.
- Biktarvy (Bictegravir/Emtricitabine/Tenofovir) – Gilead Sciences
- درآمد: ۱۳.۴۲ میلیارد دلار
- کاربرد: درمان HIV
- توضیح: مهار یکپارچگی ویروس HIV و جلوگیری از انتشار آن. رشد ۱۳.۲۴٪.
- JARDIANCE Family (Empagliflozin) – Novartis/BI
- درآمد: ۱۲.۰۴ میلیارد دلار
- کاربرد: دیابت نوع ۲ و بیماری مزمن کلیوی
- توضیح: مهار SGLT-2 و کاهش بازجذب گلوکز. رشد ۱۰.۵۶٪.
- Skyrizi (Risankizumab) – AbbVie
- درآمد: ۱۱.۷۱ میلیارد دلار
- کاربرد: پسوریازیس، آرتریت پسوریاتیک و بیماریهای خودایمنی
- توضیح: مهار IL-23 و کاهش التهاب. رشد ۵۰.۹٪.
- Darzalex (Daratumumab) – Johnson & Johnson
- درآمد: ۱۱.۶۷ میلیارد دلار
- کاربرد: مولتیپل میلوما
- توضیح: فعالسازی مرگ سلولی از طریق CD38. رشد ۱۹.۸۱٪.
- Stelara (Ustekinumab) – Johnson & Johnson
- درآمد: ۱۰.۳۶ میلیارد دلار
- کاربرد: پسوریازیس، کرون و بیماریهای التهابی
- توضیح: مهار IL-12 و IL-23، کاهش التهاب سیستمیک. کاهش ۴.۵۱٪.
ده داروی بعدی
- Trikafta/Kaftrio (Elexacaftor/Tezacaftor/Ivacaftor) – Vertex: درمان فیبروز سیستیک، درآمد ۱۰.۲۳ میلیارد دلار، رشد ۱۴.۴۲٪.
- Eylea/Eylea HD (Aflibercept) – Regeneron/Bayer: درمان بیماریهای شبکیه، درآمد ۹.۵۴ میلیارد دلار، رشد ۱.۷٪.
- Opdivo (Nivolumab) – BMS/Ono: درمان انواع سرطان، درآمد ۹.۳ میلیارد دلار، رشد ۳.۳۳٪.
- Humira (Adalimumab) – AbbVie: درمان بیماریهای خودایمنی، درآمد ۸.۹۹ میلیارد دلار، کاهش ۳۷.۵۶٪.
- Gardasil & Gardasil-9 (HPV) – Merck: پیشگیری از HPV، درآمد ۸.۵۸ میلیارد دلار، کاهش ۳.۳۷٪.
- Comirnaty (Pfizer/BioNTech): واکسن COVID-19، درآمد ۷.۸۸ میلیارد دلار، کاهش ۴۸.۷۶٪.
- Entresto (Sacubitril/Valsartan) – Novartis: درمان نارسایی قلب، درآمد ۷.۸۲ میلیارد دلار، رشد ۲۹.۶۸٪.
- Farxiga/Forxiga (Dapagliflozin) – AstraZeneca: دیابت نوع ۲ و نارسایی قلب، درآمد ۷.۶۵ میلیارد دلار، رشد ۲۸.۳۵٪.
- Ocrevus (Ocrelizumab) – Roche: درمان مولتیپل اسکلروزیس، درآمد ۷.۴۶ میلیارد دلار، کاهش ۱.۵۸٪.
- Tagrisso (Osimertinib) – AstraZeneca: درمان سرطان ریه، درآمد ۶.۵۸ میلیارد دلار، رشد ۱۳.۶۴٪.
جمعبندی
این گزارش نشان میدهد بازار جهانی داروهای تجویزی در حال تحول به سمت درمانهای تخصصی و نوین است. داروهای نسل جدید با هدفگیری دقیق مسیرهای بیماری و ترکیب چند مکانیسم، جای داروهای قدیمیتر را میگیرند. در این میان، رشد قابل توجه داروهای مرتبط با بیماریهای متابولیک و خودایمنی و افت فروش داروهای سنتی مانند Humira و Comirnaty، مسیر بازار جهانی داروسازی در سالهای آینده را ترسیم میکند.
