Page 83 - 32
P. 83
ژنتیک مقصر اول کاتاتونیک پرستاران احترام و توجه بیشتری به بیماران کاتاتونیک دارند و دکتر مصمم
اسکیزوفرنی درمان قطعی ندارد ،تا پایان عمر همراه فرد بوده و تنها روش است تا تلاش خود برای یافتن درمان قطعی را ادامه دهد.
کنترل بیماری ،مصرف مدوام و منظم داروست .اسکیزوفرنی کاتاتونی یکی
از انواع اسکیزوفرنی است که علت آن صد در صد مشخص نیست و دلایل کاتاتونیک از کجا م یآید؟!
«کاتا» واژه یونانی به معانی متفاوت و گاهی متضاد است و در این بیماری
زیادی برای آن عنوان شد‌ه است. یکی از معانی آن (تکرار) در نظر گرفته م یشود .بیماری کاتاتونی یعنی
معمولا دلیل اصلی ،التهاب مغزی یا تغییر مواد شیمیایی در مغز است که ازدیاد مقاومت ماهیچه .این مقاومت ممکن است خیلی زیاد شود یا در
م یتواند نوع ترشح هورمو نهای انتقا لدهند‌ههای عصبی مغز را به هم بزند. بعضی جاها کاملا از دست برود .تغییراتی که در این بیماری ایجاد م یشود،
وقتی تعادل هورمون به هم بخورد مسیر عص بها مختل و فرد دچار هذیان فرد را از نظر روانی و حرکتی کاملا درگیر م یکند و مثل مجسمه در یک
و توهم م یشود .گاهی علت بیماری را به زمان تشکیل ساختار مغز در دوره حالت ثابت ،باقی نگه م یدارد .ن هتنها هیچ حرکت جسمی ندارد ،واکنشی
جنینی یا حتی رابطه عاطفی مادر و کودک ربط م یدهند .عفون تهای
مغزی و حتی استرس شدید م یتواند باعث بروز بیماری شود .مهمترین هم به محر کهای بیرونی نخواهد داشت.
اصل این است که بیماری پایه ژنتیکی دارد و اگر در خانواده پدر ،مادر، بدن برای مدت طولانی در وضعیت خاصی م یماند که به این حالت
پدربزرگ و مادربزرگ دچار باشند فرد م یتواند ناقل ژن بیماری باشد ولی کاتالپسی گفته م یشود و برعکس آن انعطاف موم یشکل است .یعنی
لزوما اگر اقوام درجه یک دچار این بیماری بودند دلیل نم یشود که حتما هر وضعیتی را که معاین هکننده به بدن بیمار بدهد در همان حالت باقی
م یماند ،مثل خمیری که به آن شکل داده شود .وجه تسمیه کاتاتونی،
در دیگران هم بروز کند.
حتی اگر کسی ناقل باشد ،ابتلایش به بیماری قطعی نیست و ممکن همین حال تهای غیرعادی بدنی و ذهنی بیمار است.
است علائم آن تا آخر عمر هم بروز نکند .م یتوانیم بگوییم بیماری شبیه
یک بمب عمل نکرده است ،که گاهی با یک تلنگر فعال م یشود .در واقع به تزدگی مختص کاتاتونی کها نیست!
باید یک را‌هانداز آن‌را فعال کند یا مثل خیلی از بیمار یها زمانی بروز حال تهای ایستایی کاتاتونیک در بیمار یهای دیگر هم قابل مشاهده
م یکند که بدن از لحاظ هورمونی به هم‌بریزد یا از نظر فیزیکی دچار است و احتمال دارد به تزدگی در مانیا ،بیماران دوقطبی ،افسردگی شدید،
تغییرات شدید‌شود .بیشترین و اصل یترین تغییرات هورمونی و فیزیکی در اوتیسم و ...یا بیمار یهای جسمی مثل سکته و عفون تهای مغزی هم
دوران بلوغ اتفاق م یافتد و این بیماری هم بین ۱۵-۳۰سالگی م یتواند دیده شود .پس از تشخیص کاتاتونی ،باید تشخیص افتراقی هم صورت
فعال شود .در کل م یتوانیم بگوییم مجموعه عوامل ژنتیکی و محیطی دلیل بگیرد تا ریشه و دلیل اصلی این حالت معین شود .گاهی این شرایط نتیجه
کاتاتونیک و شیزوفرنی هستند. سوءمصرف مواد مخدر یا الکل یا حتی مشکلات تیروئیدی است.
رسیدن به نتیجه نهایی با پروسه طولانی به دست م یآید و در یکی دو
انفجار بمب اسکیزوفرنی و آسی بهای خانوادگی جلسه امکان تشخیص نهایی وجود ندارد .آزمای شهای بالینی و آزمایش
اطرافیان این بیماران به آموزش نیاز دارند و خانواد‌هدرمانی نیز جزئی از خون لازم است .پس از بررسی عملکرد مغز با ا م آر‌ای ،سی‌تی‌اسکن و
پکیج درمان بیماران اسکیزوفرنی است .تا پیش از بروز علائم اسکیزوفرنی
معمولا فرد زندگی عادی خود را داشته و برای اطرافیان سخت است که نوار مغزی ،بیمار هم باید بررسی بالینی شود.
بپذیرند این تغییرات نتیجه بیماری است و خود فرد نقشی ندارد .بدرفتاری ارزیابی بالینی از خود بیمار و با کمک اطرافیان است ،اینکه علائم از چه
اطرافیان م یتواند باعث تشنج و آسیب بیشتر بیمار شود .نباید به بیمار زمانی شروع شد‌ه ،چه تغییراتی داشت ه ،چه زمانی شدت پیدا کرد‌هاند و...
بگویند :دروغ میگی ،اشتباه م یکنی ،حرفات بیخوده و ...توهمات بیمار بررسی افکار بیمار یکی از نکات مهم برای تشخیص علت اصلی بیماری است.
اینکه افکار پارانوییدی ،توهم و هذیان دارد یا خیر در تشخیص افتراقی این
ارادی نیست و برای او کاملا واقعی است.
بیشترین ترس این بیماران از احساس ناامنی است .اگر یک محیط آرام بیماری بسیار پراهمیت است و تاثیر مستقیم بر روند درمان دارد.
و امن برایشان فراهم کنیم ،خودمان آرامش داشته باشیم و شنونده خوبی
باشیم ،کمک موثری خواهد بود .بهتر است اطرافیان سعی نکنند بیمار را
از خطا در بیاورند و بحث نکنند چون م یتواند بیمار را دچار خشم نماید.
پرخاشگری بیشتر در اسکیزوفرنی پارانویا اتفاق م یافتد .وقتی فرد دچار
حال تهای سایکوتیک است اطرافیان باید خیلی مراقب باشند و زیاد به او
نزدیک نشوند؛ خصوصا در دور‌ههای بحرانی تماس چشمی مستقیم با او
نداشته باشند.
نباید مسخر‌هاش کنند و خشم او را برانگیزند .اگر حالت خشم و
پرخاشگری حملات شدید بود و از عهده نزدیکان خارج شد ،بهترین کار
تماس با اورژانس یا ۱۱۰است.
میزان فراگیری اسکیزوفرنی و کاتاتونی
هم هگیری هر دو بیماری در تمام کشورهای دنیا و هر دو جنسیت یکسان
است و ۳۵درصد از مبتلایان اسکیزوفرنی اختلال کاتاتونیک دارند که با
کمک داروهای مدرن خیلی زودتر درمان م یشود .اما اگر ژن بیماری در
زنان وجود داشته باشد ،دیرتر فعال م یشود و معمولا بروز علائم در مردان
زودتر اتفاق م یافتد .هر چه سن شروع بیماری و بروز علائم پایی نتر باشد،
احتمال پاسخ به درمان ک متر استu .
81
